Mặt tiền nhà chính là tiêu chí để đánh giá khách quan về tổng thể ngôi nhà vì dù trang trí theo phong cách nào đi nữa, thì nó cũng thể hiện rất nhiều về bên trong và gia chủ.
Sự đăng đối, cân xứng của mặt tiền mang phong cách cổ điển
Phong cách cổ điển, đặc biệt ở Việt Nam bị ảnh hưởng nhiều từ phong cách kiến trúc Pháp cổ tạo cho người sử dụng cảm giác bề thế, ấm áp và cũng rất hào hoa. Từ các chi tiết đều toát lên sự công phu, cầu kì và phong phú, yêu cầu kiến trúc sư phải hiểu về tỷ lệ và phối hợp đường nét trong kiến trúc. Hình thức thiết kế thiên về đăng đối, cân xứng hợp với tâm lí chung của người Việt và dễ tạo được thiện cảm.
Về màu sắc, những mặt tiền nhà thiết kế theo phong cách cổ điển thường sử dụng những tông màu nâu, màu trầm, màu xanh rêu (làm đế, cửa…), kết hợp với những màu sáng như màu vàng đất, vàng kem (dùng cho tường, cột), màu đỏ của ngói mái dốc hoặc dùng làm điểm nhấn dùng ở chân tường, vạch lõm, màu của đá ốp (đá chẻ, đá phiến tự nhiên). Với tường, thường được sơn màu trắng ánh sữa. Phong cách cổ điển ít khi sử dụng màu trắng, ngoài việc dùng cho gờ tường. Mang đậm phong cách Á Đông, màu vàng, vàng đất cũng được sử dụng nhiều.
Nói về vật liệu cũng rất đa dạng, nhưng chủ yếu ưu tiên những vật liệu từ thiên nhiên, như gỗ, ngói, gạch, vữa…., những vị trí được trang trí phong phú và cầu kì thường là ở lan can, kết cấu mái sảnh, đắp vữa, kẻ mạch, vv…
Như vậy có thể nói, khi nhìn vào mặt tiền nhà mang dáng dấp kiến trúc cổ điển thường là những người yêu nét văn hóa cổ xưa, yêu nét đẹp tỉ mỉ, sự hài hòa. Một phần khác là do, cổ điển thường tạo ra cái nhìn quyền quý, hào hoa cho gia đình bởi chi phí để thiết kế theo phong cách cổ điển không dành cho gia đình có ngân sách hạn hẹp, mà đòi hỏi phải đầu tư khá tốn kém.
Nét tương phản, khoẻ khoắn của mặt tiền mang cái nhìn hiện đại
Phong cách hiện đại có các đặc điểm tương đồng về sự đơn giản trong bố cục hình khối không gian, tổ chức mặt bằng tự do phi đối xứng, mặt đứng loại bỏ việc sử dụng các họa tiết trang trí của trường phái cổ điển cũng như việc sử dụng vật liệu mới..
Các công trình kiến trúc nhà ở gia đình mang phong cách hiện đại có đặc điểm là có hình khối mạnh mẽ, đường nét kiến trúc mang ý nghĩa tạo ấn tượng về sự khỏe khoắn, hiện đại. Màu sắc của ngoại thất thường được tạo thành từ những gam màu trung tính sáng phong phú như: kem, ghi, trắng, vv…
Vật liêu sử dụng phong phú và đa dạng của các loại vật liệu áp dụng các công nghệ khoa học kỹ thuật tiên tiến, hiện đại: Các tấm nhôm lớn dùng để ốp mặt ngoài, gạch Inax, cửa sổ Windows, các thanh kim loại, các vách cứng, vách nhẹ…Không thể bỏ qua vai trò của thép, đặc biệt là kính trong việc sử dụng vật liệu. Kính ở cửa sổ, cửa chính, vách kính lớn cho cái nhìn bao quát và tầm view đẹp mắt – tất cả tạo ra tương phản giữa đặc và rỗng, cảm nhận sự gọn gàng, mạnh mẽ.
Phong cách hiện đại là giải pháp cho nhà hẹp, giúp cảm giác rộng và thoáng hơn. Đây vẫn là xu hướng được ưa chuộng, đặc biệt đối với giới trẻ. Khi thiết kế theo kiểu này, bạn phải định hình xem mình sẽ sử dụng bao nhiêu chi tiết, điều đó còn lệ thuộc vào diện tích ngôi nhà. Nhà càng bé, thì càng phải chắt lọc và tối giản về chi tiết.
Giao thoa giữa 2 phong cách: Sự cách tân hiệu quả
Dù thiết kế theo phong cách nào đi nữa, để có tình cảm lâu dài, phải có những chi tiết duyên dáng và điểm nhấn sắc nét. Có thể bạn sẽ thấy nhàm chán với phong cách hiện đại, khi quá ít chi tiết, hạn chế, nghèo nàn về hình thức tạo ra cho chúng ta cảm giác khô và lạnh, thiếu sức hút. Trong khi đó phong cách cổ điển lại quá nhiều chi tiết cầu kì, chạm trổ thì sẽ gây rối ren, đặc biệt là khi không gian quá hẹp.
Với một không gian vừa phải, để có sự hài hòa, ấm cúng mà không quá diêm dúa, không mất diện tích, và tốn chi phí, bạn có thể chắt lọc để kết hợp giữa 2 phong cách, sử dụng trở lại các đường nét trang trí, mang tính đa nghĩa và biểu tượng trong kiến trúc, các kiểu dáng, hình khối. Tuy nhiên các đường nét trang trí các mảng khối được cách tân với đường nét mạch lạc hơn, khoẻ khoắn hơn. Tạo được dáng vẻ trẻ trung, hiện đại mà cũng không hề mất đi vẻ đẹp cổ điển vốn có.
KTS. Nguyễn Đắc Thạnh
Công ty Tư vấn Kiến trúc và Xây dựng Trang Kim