Móng băng là loại móng được sử dụng khá phổ biến trong các công trình nhà ở, nhờ có biện pháp thi công đơn giản, tiết kiệm chi phí nên càng được nhiều gia chủ ưu tiên lựa chọn. Vậy móng băng có những ưu và nhược điểm gì? Hãy cùng Kiến Trúc Trang Kim tìm hiểu rõ hơn trong bài viết sau.
Mục lục
Móng băng là gì?
Móng băng là loại móng thường có dạng một dải dài, có thể độc lập hoặc giao nhau theo hình chữ thập, được dùng để đỡ toàn bộ kết cấu của ngôi nhà. Đối với các công trình nhà ở như nhà phố, biệt thự… móng băng được sử dụng nhiều nhất vì có độ lún đồng đều, an toàn và giá thành rẻ.
Móng băng được xếp vào nhóm móng nông, đây là loại móng được xây trên các hố đào trần, sau đó lấp đất lại. Chiều sâu khi chôn móng thường nằm trong khoảng 2m – 2,5m. Ngoài ra, tùy thuộc vào diện tích xây dựng, địa hình, độ cứng và độ lún của đất mà người ta sẽ lựa chọn loại móng phù hợp.
Cấu tạo của móng băng
Cấu tạo của móng băng gồm có: lớp bê tông lót móng, cánh móng (bản móng) chạy liên tục liên kết móng thành một khối và dầm móng. Cụ thể:
- Lớp bê tông lót dày khoảng 100mm.
- Kích thước cánh móng phổ thông: (900-1200)x350 (mm).
- Kích thước dầm móng phổ thông: 300x(500-700) (mm).
- Thép cánh móng phổ thông: Φ12a150.
- Thép dầm móng phổ thông: thép dọc 6Φ(18-22) và thép đai Φ8a150.
Trong đó:
– Φ (Phi): Là đường kính của thép.
– a: Là khoảng cách giữa các đoạn thép.
Ví dụ: Φ12a150 có nghĩa là thép phi 12 với khoảng cách thanh là 150mm.
Lưu ý: Đây là các thông số phổ biến nhất khi làm móng băng. Tùy thuộc theo từng loại hình công trình và điều kiện thi công mà một vài thông số sẽ thay đổi, để đảm bảo an toàn cho công trình. Trong trường hợp thi công trên nền đất yếu, người ta có thể gia cố thêm cọc tre hoặc cừ tràm ở dưới móng.
Phân loại móng băng
Có 3 cách phân loại móng băng phổ biến nhất hiện nay:
Xét về vật liệu kết cấu
- Móng băng gạch
- Móng băng bê tông cốt thép
Xét về tính chất, độ cứng
- Móng cứng
- Móng mềm
- Móng hỗn hợp hoặc móng kết hợp
Xét về phương vị
- Móng 1 phương: Móng được dùng theo 1 phương duy nhất theo chiều ngang hoặc chiều rộng. Đường móng nằm song song với nhau và khoảng cách sẽ phụ thuộc vào diện tích của công trình thi công.
- Móng 2 phương: Đường móng được thiết kế theo 2 phương vuông góc và giao nhau như hình ô bàn cờ.
Ưu và nhược điểm của móng băng
Ưu điểm:
- Tăng cường sự liên kết giữa tường và cột theo phương thẳng đứng.
- Đảm bảo truyền tải trọng công trình xuống đều cho các cọc bê tông bên dưới.
- Giảm áp lực ở đáy móng công trình rất hiệu quả.
- Có thể thi công được ở một số nơi có địa chất xấu, tính ổn định kém.
- Có khả năng lún đều nên tránh hiện tượng lún không đều giữa các cột.
- Biện pháp thi công đơn giản, nhanh chóng giúp tiết kiệm chi phí.
Nhược điểm:
- Do thuộc hệ móng nông nên tính ổn định, chống lật và chống trượt của móng băng kém.
- Sức chịu tải kém nên không áp dụng được trên những nơi có nhiều bùn, nền đất quá yếu và thường chỉ sử dụng cho các công trình có quy mô nhỏ.
- Với nền đất có mạch nước ngầm nằm sâu bên dưới thì kỹ thuật thi công đòi hỏi sự phức tạp cao hơn các loại móng khác.
Khi nào nên sử dụng móng băng?
Với những ưu và nhược điểm đã phân tích ở trên, thì móng băng chỉ phù hợp với công trình có quy mô nhỏ, thấp tầng và trọng tải thấp như nhà cấp 4, nhà phố 2 – 3 tầng, biệt thự nhà vườn..
Trong một số trường hợp không dùng được móng đơn thì móng băng sẽ là lựa chọn phù hợp nhất. Lưu ý, không nên thi công móng băng trên nền đất yếu, nhiều bùn đất và tính ổn định thấp.
Quy trình thi công móng băng đạt tiêu chuẩn
Để có được nền móng băng ổn định, chính xác phải đảm bảo quy trình thi công thực hiện đầy đủ các bước sau:
Bước 1: Giải phóng mặt bằng và chuẩn bị nguyên vật liệu
Đây là công tác đầu tiên và quan trọng nhất trước khi tiến hành thi công công trình. Bước giải phóng mặt bằng giúp xác định vị trí đóng cọc và hố móng cũng như dọn dẹp khu đất được gọn gàng, sạch sẽ.
Một số nguyên vật liệu cần chuẩn bị, gồm có: thép, đá, cát, xi măng… và các thiết bị, máy móc cần thiết khác. Thông thường, phần này sẽ được đơn vị thi công cung cấp trọn gói, bạn chỉ cần kiểm tra chất lượng nguyên vật liệu trước khi thi công.
Bước 2: Đào đất hố móng và làm phẳng mặt hố
Sau khi khu đất đã được dọn dẹp sạch sẽ, thợ thi công sẽ định vị các trục móng bằng các thiết bị chuyên dụng và đào hố móng theo vị trí đã được đánh dấu. Tùy thuộc vào quy mô của công trình mà kích thước của móng sẽ khác nhau. Nhưng phải đảm bảo kích thước đạt tiêu chuẩn, phù hợp với chiều rộng 1,5m, không nên đào quá sâu hoặc quá nông.
Tiếp đến là công tác làm phẳng mặt hố, bước này chủ yếu là chỉnh sửa lại hố móng được gọn gàng, bằng phẳng hơn để cho các bước thi công tiếp theo diễn ra thuận lợi và nhanh chóng.
Bước 3: Đổ bê tông lót móng
Thông thường bước đổ bê tông lót móng sẽ được tiến hành cùng với giai đoạn bố trí thép móng. Đối với móng băng, người thợ sẽ đổ một lớp bê tông lót dày khoảng 10cm, giúp hạn chế mất nước cho bê tông lớp trên và tạo sự bằng phẳng cho đáy móng, đà giằng.
Bước 4: Bố trí thép móng băng
Khi bố trí thép móng phải tuân thủ theo bản vẽ thiết kế được tính toán từ trước. Đồng thời, cần lưu ý một số điều sau:
- Kiểm tra chất lượng thép kỹ càng, thép phải có độ dẻo dai, dễ uốn nắn.
- Bề mặt thép phải được vệ sinh sạch sẽ, không gỉ hay bám bẩn bùn đất.
- Lắp đặt cốt thép đúng vị trí, số lượng và quy cách theo thiết kế cụ thể cho từng kết cấu.
- Đảm bảo khoảng cách giữa các lớp cốt thép đạt đúng tiêu chuẩn.
Bước 5: Lắp ráp cốp pha móng
Đây là bước cực kỳ quan trọng quyết định đến độ bền và an toàn của toàn bộ công trình. Trong quá trình lắp đặt cốp pha móng, thợ thi công phải hết sức cẩn trọng, tỉ mỉ và hạn chế tối đa xảy ra sai sót.
Một số lưu ý trong công tác lắp cốp pha móng băng:
- Các tấm cốp pha phải nguyên vẹn, không bị cong vênh hay mục nát.
- Các thanh gỗ phải được cố định chắc chắn, tránh tình trạng khung cốp bị xê dịch khi đổ bê tông.
- Dùng đinh hoặc ốc vít để cố định các tấm cốp pha lại với nhau.
- Tim móng và cột móng cần phải luôn cố định ở một vị trí.
Bước 6: Đổ bê tông móng
Sau khi đã lắp đặt cốt thép và cốp pha, thợ thi công sẽ tiến hành đổ bê tông móng. Bê tông trước khi đổ không được lẫn tạp chất và phải được trộn theo đúng tiêu chuẩn. Khi đổ bê tông móng nên đổ từ xa đến gần và không đứng lên thành cốp pha. Công nhân nên bắc sàn gỗ để đứng cho an toàn, đồng thời tránh làm sai lệch kết cấu của cốp pha đã lắp đặt ban đầu.
Tham khảo chi tiết quy trình thi công móng băng trong video dưới đây:
Những lưu ý khi thi công móng băng cần biết
Thiết kế loại móng băng phù hợp
Công tác thiết kế móng trước khi thi công rất quan trọng, nó sẽ quyết định đến độ bền và an toàn cho toàn bộ công trình. Để lựa chọn được loại móng băng phù hợp, thông thường sẽ phù thuộc vào chiều sâu của đất. Cụ thể như sau:
- Trường hợp 1: Chiều sâu đặt móng lớn thì dùng móng băng mềm sẽ giúp giảm được chiều sâu và tiết kiệm chi phí thi công.
- Trường hợp 2: Chiều sâu đặt móng nông phù hợp với móng bê tông cốt thép.
Khảo sát hiện trạng đất trước khi thi công
Móng băng thuộc hệ móng nông nên tính ổn định, chống lật và chống trượt chỉ ở mức tương đối. Do đó, loại móng này chỉ phù hợp xây dựng tại các khu vực có địa chất cứng. Đồng thời, móng băng chỉ chịu được những công trình có trọng tải thấp, quy mô nhỏ và vừa nên gia chủ cần khảo sát kỹ hiện trạng khu đất hoặc nhờ đến sự tư vấn của kỹ sư xây dựng trước khi tiến hành thi công.
Tuyệt đối không để móng ngập nước
Trong quá trình đổ bê tông móng không được để hố móng ngập nước, bởi vì khi gặp nước sẽ làm kém phẩm chất của bê tông, xi măng bị trương nở làm cho tính liên kết của vữa xi măng giảm sút nghiêm trọng. Do đó, khi đổ bê tông mà hố móng ngập nước bắt buộc phải hút hết nước, chờ hố móng khô mới được phép đổ.
Tham khảo thêm một số lưu ý thi khi công móng băng trong video dưới đây:
Bản vẽ mặt bằng móng băng tham khảo
Trên đây là những điều cần biết về móng băng và một số lưu ý trong quá trình thi công. Hy vọng với những chia sẻ này giúp bạn có thêm kiến thức để lựa chọn được loại móng nhà phù hợp công trình của mình. Nếu bạn có thắc mắc gì về điều kiện, kỹ thuật thi công móng băng cũng như những kinh nghiệm về kiến trúc xây dựng, hãy liên hệ với Kiến Trúc Trang Kim qua Hotline: 0985.999.895 để được giải đáp ngay.
