Với tín ngưỡng thờ Phật cũng như đạo hiếu thờ ông bà tổ tiên đã khuất, phòng thờ luôn có vị trí quan trọng trong quá trình xây dựng nhà ở của người Việt. Chính vì vậy, việc bố trí phòng thờ luôn cần có không gian trang trọng, hợp phong thủy thể hiện sự tôn trọng, lòng nhớ ơn với người đã khuất. Kiến trúc Trang Kim sẽ hướng dẫn bạn cách bố trí phòng thờ hợp phong thủy, hài hòa với kiến trúc ngôi nhà.
Mục lục
Cách bố trí phòng thờ hợp phong thủy
Từ lâu, người Việt đã luôn quan niệm “có thờ có thiêng, có kiêng có lành”, đặc biệt với bố trí phòng thờ sẽ cần được chú trọng vừa hợp phong thủy vừa tạo không gian nội thất hài hòa cho căn phòng .
Vị trí và hướng đặt phòng thờ
Dù là nhà phố, chung cư hay biệt thự đều sẽ có hai cách thiết kế phòng thờ chính là phòng khách kết hợp với phòng thờ hoặc phòng thờ riêng. Với từng giải pháp có cách chọn vị trí cũng như hướng đặt phòng thờ phù hợp.
Phòng khách kết hợp phòng thờ
Đối với trường hợp phòng thờ đặt chung trong phòng khách, bạn sẽ cần chú ý tránh đặt bàn thờ gia tiên tại những vị trí dưới đây:
Bạn không nên đặt bàn thờ dưới xà ngang, gầm cầu thang, đường ống nước bởi quan niệm những nơi này có thể ngăn chặn các luồng khí tốt. Bạn cũng không đặt bàn thờ đối diện với nhà vệ sinh hay khu vực bếp nấu bởi đó thường là nơi có uế khí, không sạch không phù hợp cho việc thờ tự. Tiếp đó, bạn cũng không được bố trí phòng thờ gắn với tường nhà bếp hoặc nhà vệ sinh.
Ngoài ra, bạn cũng không nên đặt bàn thờ ở nơi quá gần với cửa ra vào để tránh sự đối lập giữa cửa chính và bàn thờ. Bạn có thể chọn những vị trí như gian chính giữa nhà, bên trái hoặc phải của tủ đựng, kệ tivi kết hợp với vách ngăn để tạo không gian riêng tư.
Bạn nên chú ý không đặt bàn thờ ở những vị trí quá thấp, tránh cúi đầu khi thắp hương. Bởi quan niệm của người phương Đông, khi thắp nhang với thần Phật (trừ bàn thờ thần tài, thổ địa), ông bà tổ tiên đều sẽ cần phải ngước nhìn, kiêng kỵ cúi đầu.
Bên cạnh đó, khi bố trí phòng thờ hay bàn thờ ngay phòng khách sẽ cần chọn hướng đặt theo hướng của ngôi nhà, không đặt ngược hướng. Nguyên nhân rất đơn giản chính là không phạm phong thủy, mang đến sự hài hòa trong trang trí nội thất. Đồng thời, theo phong thủy, khi đặt bàn thờ ngược hướng có thể không mang đến các điều may mắn, gia đình có thể không đoàn kết.
Bạn cũng có thể chọn hướng bàn thờ theo tuổi hay bản mệnh của gia chủ. Ví dụ, gia chủ tuổi Tuất có thể chọn hướng bàn thờ theo hướng Đông, hướng Đông Nam, hướng Nam để làm ăn thêm phát đạt, thuận buồm xuôi gió.
Phòng thờ riêng
Đối với những gia đình muốn làm phòng thờ riêng cũng cần lưu ý trong việc lựa chọn vị trí. Phòng thờ có thể sẽ được đặt tại gian phòng cao nhất tượng trưng cho sự tôn trọng của con cháu đối với tổ tiên. Đồng thời, phòng thờ trên cao sẽ tiếp nhận được không khí thoáng, không gian yên tĩnh trong nhà.
Tương tự như cách bố trí phòng thờ kết hợp với phòng khách, phòng thờ cũng sẽ không nên chọn vị trí gần với nhà vệ sinh, nhà bếp, gầm cầu thang, xà ngang…
Hướng đặt bàn thờ cũng sẽ cần chú ý cùng hướng với ngôi nhà. Bạn nên tránh đặt ngược hướng bởi quan niệm dễ bị xung khắc với nhau. Thêm nữa, bạn cần tránh đặt bàn thờ theo hướng Ngũ Quỷ trong phong thủy dễ mang vận xui, điềm không lành.
Cách chọn màu sơn phòng thờ
Trong quá trình bố trí phòng thờ, màu sơn cũng đóng vai trò quan trọng. Màu sắc phòng thờ vừa tạo được không gian hài hòa, vừa hợp phong thủy. Bạn cần chú ý chọn màu sơn cần theo nguyên tắc phù hợp với thiết kế của căn phòng cũng như phối hợp đồng nhất với các đồ nội thất.
Màu sơn cho phòng thờ nên chọn những gam màu nhã nhặn như màu vàng, màu cam nhạt, màu trắng… Bạn cũng có thể chọn những gam màu tương tự với màu của đồ thờ để tạo không gian vừa ấm cúng, vừa trang trọng cho toàn bộ phòng thờ.
Theo phong thủy Ngũ hành, bạn cũng có thể chọn màu sơn phòng thờ theo từng mệnh Kim, Mộc, Thủy, Hỏa Thổ với ý nghĩa mang lại may mắn, tránh xung khắc. Những màu hợp với từng mệnh như sau:
- Mệnh Kim có những màu đại diện: trắng, bạc, vàng, màu ánh kim.
- Mệnh Mộc sẽ có màu sắc bản mệnh chính là xanh lá cây, xanh lục.
- Mệnh Thủy có màu sắc đại diện là màu xanh nước biển, màu đen.
- Mệnh Hỏa mang màu sắc đại diện là các màu đỏ, tím, hồng.
- Mệnh Thổ có màu sắc đại diện là màu nâu, vàng hoặc màu cam.
Theo quan niệm tương sinh Ngũ hành, Kim sinh Thuỷ, Thuỷ sinh Mộc, Mộc sinh Hoả, Hoả sinh Thổ, Thổ sinh Kim. Như vậy, bạn có thể chọn được màu sắc phù hợp với phòng thờ.
Ví dụ, bạn là người mệnh Kim sẽ hợp với các màu trắng, màu bạc, màu vàng và các màu xanh đen, màu xanh nước biển hoặc đen. Tuy nhiên, với phòng thờ cần trang nghiêm nên chọn màu trắng, vàng là phù hợp nhất.
Chọn bàn thờ và kích thước
Việc chọn được bàn thờ cùng kích thước phù hợp là điều rất quan trọng. Trước khi lựa chọn bàn thờ, bạn nên cân nhắc chọn loại bàn thờ phù hợp với diện tích của căn phòng.
Với những căn phòng nhỏ hẹp có thể chọn những mẫu bàn thờ treo tường để tiết kiệm không gian. Với một căn phòng rộng, bạn có thể cân nhắc chọn mẫu bàn thờ tủ hoặc án gian bàn thờ, bàn thờ 2 tầng, bàn thờ 3 tầng…
Khi chọn kích thước bàn thờ, bạn có thể lựa chọn kích thước theo thước Lỗ Ban. Trên thước sẽ được phân chia những khoảng cách theo từng cung chữ mang ý nghĩa về điểm tốt hoặc xấu như Linh, Phúc, Quý Tử.. hay Tai Họa, Lục Sát…
Như vậy, bạn sẽ dễ dàng chọn bàn thờ vừa phù hợp với không gian của ngôi nhà vừa đảm bảo hợp về yếu tố phong thủy. Bạn cũng có thể tham khảo một số gợi ý cách chọn kích thước bàn thờ dưới đây:
Đối với bàn thờ treo
- Bàn thờ treo rộng 1070mm (Quý tử) x sâu 610mm (Tài lộc).
- Bàn thờ treo có kích thước rộng 950mm (Tài vượng) x sâu 560mm (Tài Vượng).
- Bàn thờ kích thước treo rộng 950mm (Tài vượng) x 495mm (Tài vượng).
- Bàn thờ treo rộng 880mm (Tiến bảo) x sâu 480mm (Hỷ sự).
- Bàn thờ treo có kích thước rộng 810mm (Tài vượng) x sâu 480mm (Hỷ sự).
Đối với bàn thờ đứng
- Chiều dài: 127cm, 157cm, 175cm, 197m, 217cm
- Chiều sâu: 61cm, 69cm, 81cm, 97cm, 107cm, 117cm
- Chiều cao: 117cm, 127cm..
Nguyên tắc ánh sáng cho phòng thờ
Với tính chất trang nghiêm của phòng thờ, nguyên tắc về ánh sáng cũng cần được chú trọng. Bạn sẽ cần thiết kế hệ thống chiếu sáng cho phòng thờ hoặc khu vực thờ tự theo nguyên tắc đề cao sự ấm cúng. Phòng thờ nên dùng đèn chiếu sáng trang nhã, không quá chói sáng nhưng cũng không quá tối.
Bạn có thể lựa chọn những loại đèn có ánh sáng dịu nhẹ để dùng trong phòng thờ. Với những ánh đèn sáng nhẹ kết hợp với bàn thờ gỗ, đồ thờ bằng gỗ sẽ toát lên không gian hài hòa, trang nhã phù hợp với yếu tố tâm linh. Bên cạnh đó, một số nguyên tắc khi chiếu sáng phòng thờ cũng cần được quan tâm:
- Hạn chế dùng đèn có ánh sáng lạnh dễ mang cảm giác lạnh lẽo.
- Ưu tiên sử dụng những loại đèn treo nhỏ cho phòng thờ.
- Không nên đặt những loại đèn trang trí, đèn chiếu thẳng vào vị trí của bàn thờ, bát hương, người lễ.
- Với phòng thờ nhỏ nên hạn chế sử dụng đèn chùm kích thước lớn sẽ mất cân đối.
- Sử dụng những loại đèn treo tường và bức tranh được đặt cân xứng hai bên của bàn thờ.
- Hạn chế sử dụng những đèn tuýp hoặc đèn led có ánh sáng quá chói.
- Không nên lắp kính, gương hoặc treo rèm màu đen trong phòng thờ
Những hướng dẫn bố trí phòng thờ hợp phong thủy cho từng ngôi nhà không chỉ có ý nghĩa về may mắn, thuận lợi. Bố trí phòng thờ đẹp còn thể hiện được tính thẩm mỹ của gia chủ trang trí căn phòng hài hòa, trang nhã.
Một số mẫu bố trí phòng thờ cho gia đình
Mẫu phòng thờ tại phòng khách
Mẫu phòng thờ riêng
Mẫu phòng thờ cho nhà ống
Cách bố trí đồ thờ
Đồ thờ trên bàn thờ sẽ không cố định, tùy thuộc vào từng gia đình. Tuy nhiên, một bàn thờ trong gia đình người Việt sẽ thường có các vật phẩm sau:
- Bát hương
- Bài vị và di ảnh được đặt sau bát hương.
- Đỉnh thờ
- Hoành phi, câu đối
- Cơi trầu, nậm rượu.
- Đèn thờ
- Hạc thờ, chân nến
- Khám thờ
- Đôi lọ lục bình để cắm hoa
- Mâm bồng
- Lư đựng hương
- Khay đựng nước
Mỗi vật phẩm thờ tự sẽ có những vị trí đặt khác nhau trên bàn thờ. Bạn nên đặt theo đúng vị trí để vừa hợp phong thủy, vừa có tính cân đối trên ban thờ. Dưới đây là sơ đồ bạn có thể tham khảo:
Lưu ý quan trọng về phong thủy cho phòng thờ
Ngoài những hướng dẫn về bố trí phòng thờ hợp phong thủy cùng thiết kế nội thất phù hợp với ngôi nhà. Bạn cũng cần nắm được những lưu ý quan trọng trong phong thủy phòng thờ để tránh phạm phải những kiêng kỵ.
- Với các bài vị trên bàn thờ, bài vị tổ tiên sẽ không được cao hơn tượng Phật hay Thần.
- Nếu đặt bàn thờ gia tiên và bàn thờ Phật riêng thì không được đặt đối diện nhau.
- Chú ý không nên thờ quá 3 họ để tránh bị loạn, chỉ nên thờ hai họ Nội – Ngoại.
- Lưu ý, cửa phòng thờ không đặt đối diện cửa ra vào.
- Không đặt các chậu cây cảnh trên bàn thờ.
- Trong phòng thờ không nên lắp các thiết bị có từ trường, không lắp vách kính hay treo gương.
- Không đặt các đồ thờ giả trên bàn thờ như hoa quả giả.
- Mỗi khi thắp hương xong sẽ cần phải hạ lễ, không để lễ héo khô trên bàn thờ.
- Thời gian lập bàn thờ nên được tiến hành khi nhập trạch.
- Chú ý người lập bàn thờ nên là gia chủ hoặc người hợp tuổi, không nên là phụ nữ mang thai.
- Hạn chế không nên đặt những vật thờ không liên quan đến việc thờ tự như giấy công đức.
Cách vệ sinh phòng thờ đúng chuẩn
Vệ sinh phòng thờ cũng là một trong những điều quan trọng trong việc bố trí và chăm sóc phòng thờ. Với không gian tâm linh, bạn sẽ cần thường xuyên phải vệ sinh phòng thờ sạch sẽ.
Khi vệ sinh phòng thờ, người vệ sinh cần phải tắm rửa sạch sẽ. Trước khi tiến hành vệ sinh sẽ cần phải thắp hương báo với tổ tiên để xin phép được vệ sinh căn phòng.
Bạn sẽ cần chuẩn bị khăn sạch, nước ấm lau dọn bàn thờ. Bạn cũng có thể sử dụng dung dịch rượu và một vài giọt nước gừng để tiến hành lâu các đồ thờ. Các bước vệ sinh phòng thờ như sau:
- Bạn sẽ cần dùng vải đỏ để phủ lên bài vị trên bàn thờ theo thứ tự bài vị thần Phật sau đó là bài vị tổ tiên.
- Bạn cần tỉa chân nhang, số chân nhang bớt lại là số lẻ 3, 5, 7, 9.
- Chân nhang được hóa chân đổ ở các nơi sạch sẽ, không đổ ở nơi mất vệ sinh, xú uế.
- Dùng khăn tẩm rượu gừng để lau bát hương và đồ thờ, lau bàn thờ.
- Cuối cùng, dùng chổi lau hoặc máy hút bụi để lau dọn sàn nhà.
Trong quá trình vệ sinh phòng thờ, người thực hiện cần chú ý không dùng nước lạnh để lau bài vị, không di chuyển chân của bát hương. Quá trình lau dọn cần nhẹ nhàng, không làm đổ vỡ các đồ vật. Sau khi hoàn thành việc lau dọn sẽ cần phải đặt lại đúng vị trí ban đầu.
Tổng hợp những hướng dẫn bố trí phòng thờ chi tiết nhất hy vọng sẽ giúp bạn cùng gia đình có thể thiết kế và bài trí nội thất phòng thờ vừa hợp phong thủy vừa có không gian hài hòa. Đồng thời, bạn cũng có thể liên hệ với Kiến Trúc Trang Kim qua Hotline: 0985.999.895. Đơn vị với đội ngũ kiến trúc sư nhiều kinh nghiệm trong thiết kế nội thất nhà đẹp sẽ giúp bạn bố trí phòng thờ phong thủy tốt nhất với ý nghĩa nhiều tài lộc và may mắn.
